මෑතක සිට මට හමු වූ බොහෝ දෙනෙකුට ලංකාව පිලිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇත.ඔව්හු යම් සම්පත් මද බවක් හෝ අකටයුත්තක් පිළිබඳව මැසිවිලි නගති. බොහෝ විට වාක්‍ය අවසන් වනුයේ පිටරටක ජීවත් වීමෙ වටිනාකම සහ එසේ සිටින කිහිපදෙනෙකුගෙ ලොකුකම් උජාරුවෙන් කියා පෑමෙනි.
ඇත්තටම ඔය කියන දේවල් එසේම සිදු වෙනවාද?
1970 ගනන් වල සිට ඇමරිකානු අධිරාජ්‍ය කරන සියලු දේවල් ලංකාවෙ මිනිසුන්ට හරි ය. ඒවා හරි වන්නේ එහි ගුණ නුගුණ මත නොව. ඒවා ඇමරිකාව විසින් ආරම්භ කිරීම පමණක්ම ඒවා හරි දේවල් වීමට සෑහේ. ඇමරිකානුවන්ට කිසිදෙයක් වරදින්නේ නැති බව බහුතර ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ පිළිගැනීමයි. ඇත්තටම එය එසේ සිදුවෙනවාද?
මගේ මතය අනුවනම් ඇමරිකාවට වැරදුනු බොහෝ දේ ඇත. ද්‍රව්‍යමය වශයෙන් සැලකුවහොත් මගේ මතකයට නැගෙන අවස්ථා කීපයක් තිබේ. නාසා ආයතනය කොතරම් වාර ස්ංඛ්‍යාවක් අසාර්ථක ව්‍යපෘති නියැළුනාද යන්න සොයාබැලීම වටී.ඒ ඔවුනට හිමිවන ගෞරවයට නිගා කිරීමේ අරමුණින් නොව ඇති තතු නිවැරදිව වටහාගැනීමෙ පරම අවශ්‍යතාවය සඳහාම පමණි.
ඔය කියනතරම් පිට රටවල මිනිසුන් දියුණු නම් ඇමරිකාවේ ආර්ථික ක්‍රමය වැරදි බව ඔවුනට කල් ඇතිව නොතෙරුනේ ඇයි?බොරුවක් මවා පා මුලු ලොකෙටම එය බලෙන් පටවා දැං ඉතිං ආර්ථිකේ වැටුනෝ වැටුනෝ කියා කෑ ගසා ඵල නැත.මේ ලෝකය බොරු මාන වලින් මැනීම නවතා ඔවුනට ගැලපෙන මානයෙන් මැනිය යුතු හොඳම කාලයයි.
ඉරාකයට විරුද්ධව ඇරඹූ යුද්ධය සම්පූර්ණයෙන්ම අසාර්ථකය. ඇෆ්ගනිස්ථානයද වෙනසක් නැත. ඔතරම් තාක්ෂණය සහ දක්ෂතා තිබෙනවා යයි උදම් අනන ඇමරිකානු ආණ්ඩුවට හෝ හමුදාවට සාමාන්‍ය ජනතාවට හානි නොකර ත්‍රස්තවාදය මැඩපැවැත්වීම ඉතා අපහසු වී ඇති සෙයක් පෙනේ. ඒ අතින් ගත් කළ ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුව සිටින්නේ ගව් ගණනක් ඉදිරියෙනි.රූපවාහිනී තිර වලින්, හොලිවුඩ් චිත්‍රපට සහ අනේකවිධ මාධ්‍ය භාවිත කරමින් තම රටේ කීර්තිඝෝෂය ලොවට කෑගසා ප්‍රකාශ කර අන් ජාතීන් බියට පත්ව තම රටට විරුද්ධ නොවෙතැයි සිතා සිටි ඇමරිකාවට ත්‍රස්තවාදීහු උඩින් පැමිණ ප්‍රහාර මාලාවක් එල්ල කළහ. ලංකාවේ බෝම්බ පුපුරණ නිසා කොළඹට නොයන්නැයි සිය රටවැසියන්ට උපදෙස් දුන් ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුව මෙම ප්‍රහාරයෙන් වික්ෂිප්තව කළ හැක්කක් සිතාගත නොහැකිව අන්දමන්ද වූහ.තම රටේ වේවා, අන් රටක වේවා, ලංකාවට වඩා ඇමරිකාව හොඳ වන්නේ කෙසෙදැයි මටනම් නොවැටහේ.තම රටේ වේවා, අන් රටක වේවා, රාජ්‍ය ආරක්ෂාව අතින් ලංකාවට වඩා ඇමරිකාව හොඳ වන්නේ කෙසෙදැයි මටනම් නොවැටහේ. ඉරාකයේදී, ඇෆ්ගනිස්ථානයේදී මෙන්ම ඇමරිකාවේදීද ඔවුහු ලංකාවට වඩා අසාර්ථකය.
අපි ස්වාභාවික විපත් සළකමු. මෑතකදී කළු ඇමරිකානුවන් බහුතරය වූ නගරයකට ගංවතුර ගැලූ අවස්ථාවේ ඇමරිකානු ආණ්ඩුව ක්‍රියා කළ ආකාරය ලැජ්ජා සහගතය. විපතට පත්වූවන්ට ආධාර ඉතා ප්‍රමාද විය. හේතුව සොයන විට දැනගන්නට ලැබුනේ වර්ගවාදය පිළිබඳ කඹ ඇදිල්ලකි. බලා ඉන්නට බැරිම තැන පාරම්පරික සතුරෙකු වන කියුබාව දොස්තරලා එවන්නදැයි ඇසීය. සියළු ජීවීන් සමාන අයිතිවාසිකම් ඇතිව දෙවියන් විසින් මවන ලද බව පිළිගනිමු යයි ව්‍යවස්ථාව පවසන රටක සත්‍ය ස්වභාවය මෙයයි.ලංකාවේ සැළකියයුතු පිරිසක් වැඩිමනත් අවස්ථා වලදී උත්සාහ ගන්නේ අන්‍යන්ගේ කකුලෙන් ඇදීමටය. එහෙත් විපතකදී ඔවුනට වාද භේද නැත. ඔවුහු පුළුවන් උදවුවක් කරති. ලංකාවේ අපට ඇති ප්‍රශ්නය හොඳ ගති ගුණ හැංගිලා තිබීමය.
මානව වර්ගයාගේ ඉදිරි ගමන අර්ථවත් කරනු වස් ක්‍රියා කළ සහ ක්‍රියා කරන විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ආයතන බොහෝ ගණනක් ඇමරිකාවේ ඇත. එහෙත් බහුතරයක් ආයතන මොනවා හෝ ටිකක ලොකු නමක් දමා උගන්වා කීයක් හරි කඩා ගන්නා ව්‍යාපාරික ස්ථානයන් වේ. ඇමරිකාවේ උපාධි ගන්නා ලංකාවේ සමහරුන්ට ඇමරිකාවේද ලංකාවේද රස්සාවල් නැත්තේ ඇයිදැයි සොයාබැලීමනම් ඉතා වටනේය.මිනිසකුගේ වටිනාකම ඇත්තේ ඉගනගත් පාසලේවත්, උපාධිය ගත් විශ්වවිද්‍යාලයේවත්, ඒ විශ්වවිද්‍යාලය තිබ්බ රටේවත්, වියදම් කළ ගණනේවත් නොව, ඔහුගේ දක්ෂතාවයේ සහ ගුණවත් බවේය.ඇමරිකාවේ සාක්ෂරතාවය ලංකාවට වඩානම් බොහෝ අඩුය. අපේ උසස් පෙළ ඔවුනගේ විශ්වවිද්‍යාල වල ප්‍රථම වසරට සමය. ඇමරිකානු ශිෂ්‍ය ගහණයෙන් අඩක්වත් උසස් පාසල් අධ්‍යාපනයට යොමු නොවෙති. මූලික හේතුව ආර්ථික ප්‍රශ්ණ විය යුතුය. 1 වසරේ සිට විශ්වවිද්‍යාලය දක්වා සතපහක් නොගෙන නිකං උගන්වන රටක් ගැන මම නම් තවත් අසා නැත.සියල්ල එසේ වූ පසුව නිදහස් අධ්‍යාපනය විසින්ම ඉහළ ඔසවා තැබූ යම් පිරිසක් මේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය යල්පැන ඇතැයි කෑ ගසති.අපේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය කොතරම් විචක්ෂණදැයි එයින්ම පෙනේ.තමන් උගත් ක්‍රමය විචාරය කිරීමට තරම් උගතුන් අපේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය බිහිකර ඇත.එසේනුම් අපට වැරදුනේ කොතනද?අපි බහුතරය අඩුවෙන් මහන්සි වී වැඩියෙන් ඉපයීමට කැමතිය. කවුරු හෝ අපට ලොකු පඩියක් ගෙවනවාට අප කැමතිය. එහෙත් අලුත් යමක් කර හෝ කර ඇති දෙයක් වැඩිදියුණු කර නව මාවතක් සොයා යෑමට අප ගොඩ දෙනෙක් කම්මැලිය. අපේ ක්‍රමය වන්නේ එසේ කරන අයකු සොයාගෙන පිටරටකට හෝ ගොස් අයිනක් අල්ලාගෙන සිට ලොකු පඩිපතක් ලබාගෙන ලංකාවේ අරවා වැරදියි මේවා වැරදියි කියා කෑගසීමය.ලංකාවෙ තත්වය උසස් කිරීමට ඒ කෑගසන අය අඩුතරමින් උත්සාහයක්වත් නොගනිති.ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන කර්තව්‍ය මෙහි සිටින අන්‍යන්ගේද මනස් අවුල් කර රට පැටවීමට උත්සාහ කිරීමය.අපට අවශ්‍ය වන්නේ වෙන මොකේවත් වෙනසක් නොවේ. වරද අපේ ආකල්ප වලය.
සෞඛ්‍ය සේවයද එසේමය. ලංකාවේ කොතරම් උසස් වෛද්‍ය පහසුකම් නොමිලේ ලැබේද?ඇමරිකාවේදීනම් වෛද්‍ය රක්ෂණය අවුල් වුවහොත් සිදුවන්නේ මහමග මියයාමටය.මා අසා ඇති ආකාරයට නම් සෞක්‍ය රක්ෂණයක් පවත්වාගෙන යාමද ලේසි නැත. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනයද එසේමය. පාසල් ගාස්තු ගෙවිමට අපහසුනම් නාම මාත්‍ර පාසල් වලට යැවීමට සිදු වේ. ඒවායේ ඔය මොනවා හෝ ටිකක් උගන්වයි. එම රටවල සියලු පාසල් එකම තත්ව පාළනයකට යටත්වන ස්වභාවයක් මම නම් නොදනිමි. ඉංග්‍රීසියෙන් කථාකිරීම ලංකාවේ බහුතරය සළකන්නේ වරප්‍රසාදයක් ලෙසය. ඇතැම් විට සමහර වරප්‍රසාද ලබීමට එකම සුදුසුකම ඉංග්‍රීසි වී ඇත. අහෙත් එම රටවල මවු භාෂාව ඉංග්‍රීසි නිසා හැමෝම ඉංග්‍රීසියෙන් කතා කරති. එය අපට ලොකු වුනාට ඔවුනට ලොකු නැත.
තුන්වන ලෝකයේ රටවල් වලින් යන මිනිසුන්ව ගොඩයන් ලෙස සැලකීමට ඇමරිකාවේ සහ යුරෝපයේ රටවල් වල සැළකියයුතු පිරිසක් පෙළඹී ඇත. ඒවාට ප්‍රතික්‍රියා කරන අපේ ඇතමුන් නැති මාන්නයක් මවා පෑමට උත්සාහ කරති. සමහරු ප්‍රචන්ඩත්වයට නැඹුරු වී ඇත. ඔවුහු ඕනෑම විටක ආරෝවකට සූදානම්‍ය. මේවාට පිළිතුරු ලෙස අපේ අපේ අයගේ සමාජ බිහිවී ඇත. ඇතැම් ඒව හොඳය. එහෙත් ඇතැම් ඒව ලිඳ ළඟ ස්ංගම්‍ය. දෙමවුපියන් දරුවන් පවුල් පිටින් අනෙක් පවුල් සමග සීතල යුද්ධ වල පැටලී ඇත. කපිලි කෙටිලි, පම්පෝරි වැහි වැහැලාය.
මේවා කෙසේ වෙතත් තරුණ තරුණියන් නම් රට යාමට බොහෝ කැමතිය. එකක් එය විලාසිතාවක් වීමය. අනෙක ලැබෙන නිදහසය. රට යෑමෙන් ඔවුනට පුදුම නිදහසක් ලැබේ. වැඩිහිටි කිසිවෙකුත් ඔවුනට නීති නොදමති. ඔවුනටත් ගෙවල් දොරවල් ගැන සොයා බලා දන්නා අඳුරන අයට මුහුණදීමේ වගකීමක් නැත. රට යන සියලු දෙනාට ඉබේ හරියනවා යයි ලංකාවේ අය සිතා සිටින නිසා ලංකාවෙ සිටින ඔවුන්ගේ ඥාතීන්ටද මුහුණදීමට පහසුය. ඔවුහු බහුතරය තමන් ලද අධ්‍යාපනයට කොහෙත්ම අදාල නොවන රැකියාවක් කර කීයක් හරි සොයාගෙන ජොලි කරති. ඔවුන්ද ඔවුන්ගේ ඥාතීන්ද ඒවාට සරිලන කතා ගොතාගෙන ඒවා හරි ලොකු වැඩ යයි අන්‍යන්ට හැඟෙන පරිදි කටයුතු කරති. මා දන්නා ඇතැම් රටගිය ඇත්තන්ට එහෙ සොයන මුදල් මදි වී මෙහෙනුත් තව යැවිය යුතුය. මෙහි පැමිණ අන්‍යන්ට මුහුනදීමට අපහසු නිසා ඔවුහු අමාරුවෙන් එහිම සිටිති. රට ගිය සියට 90වකම කතාව එසේය. ඉතුරු සියට 10 නම් හොඳින් සිටිති.පිට රට සිටින බොහෝ ලාංකිකයෝ මෙහි පැමිණ මෙහි සිටින අයෙකු සමග විවාපත්ව යළි රට යති. හේතුව සොයා බලන විට බොහෝවිට සිදුව ඇත්තේ එහෙ සිටින බහුතරය නන්න්ත්තාර වීමය.මෙහෙ අය ඒව නොදන්නා නිසා මෙහෙ ආ විට ඔවුහු බෝධිසත්වයන් බවට පත් වේ.
කීයක් හරි සොයාගෙන ඒමට රට යෑම හෝ ආසවට රවුමක් ගසා ඒම හෝ සැබවින්ම පෞද්ගලික හෝ වෘත්තීය ඉදිරි ගමන වෙනුවෙන් රට යෑමේ නම් කිසිම වරදක් නැත. එසේ යන අය එම රටවල් දිවිය ලෝක සේ මවා නොදක්වති.ඇතැම් රටවල ලංකාවේ නැති බොහෝ හොඳ දේවල් ඇත. ඒවා ගැන කතා කරනවානම් එය වෙනම කළ යුතුය. ඒ ඇර ඔය කියනතරම් අවුලක් මටනම් ලංකාවේ නැත.ඇතැම් රටවල සීතල කාලයට ඇඳුමක්වත් වේලා ගැනීමට නොහැක. වැස්ස කාලෙට ගං වතුරය. පායනකොට ලැවුගිනිය.එක්කෝ භූමිකම්පාය.නැත්තම් නාය යාම් ය.කොතරම් පෑහෙන්නට උත්සාහ කළත් එක්කෝ දේශගුණය හරස්වේ. නැත්නම් සංස්කෘතිය හරස් වේ.ඇතැම්හු ජීවිතයෙන් අඩකටත් වඩා පෑහීමට උත්සාහ කර නොහැකි වූ කළ ජීවිතයේ සැඳෑ සමයේ නැවත මෙහි පැමිණෙති.හොඳට සිතා බලන්න. ඔබ එවැනි කීදෙනෙක් දන්නවාඩ කියා.එහෙත් තමන් පසුතැවෙන බව අන්‍යන්ට නොඇඟවීමට ඔවුහු වෙන කුමක් හෝ හේතුවක් කියා ලෙස්සා යති.මට නම් එවැනි අය ඕනෑතරම් හමු වී ඇත.
ලංකාවේ අත පය දිග හැර ජීවත් වූ ලක්ෂපතියෝද එංගලන්තයේ හුන්ඩු වගේ කාමර වල හිරවී අමාරුවෙන් දිවි ගෙවති.මිරිස් දමා කෑම පිසුවහොත් මිරිස් සැර ආවා යැයි අල්ලපු ගෙදර නිවැසියා නඩු දමයි. පොඩි එකා සද්දෙට ඇඩුවත් සිදුවන්නේ එයමය.ජපානයද එසේමය.ඔවුන්ගේ කාමරයකට වඩා අපේ නාන කාමරයද ලොකුය.ජීවිතය ගැටගසා ගැනීමට රස්සා 3ක් 4ක් කිරීමටද සිදු වේ.මිනිස්සු මෙච්චර දුක් විඳින්නේ ඇයි දැයි මටනම් නොවැටහේ.මටනම් සිතෙන්නේ පුහු මාන්නයට කියාය.රට සිට නිවාඩුවට මෙහි පැමිණි කීප දෙනෙක් මට හමුවිය.ඇමරිකාවට, යුරෝපයට හා ඔස්ට්‍රේලියාවට ගොස් ආ ඔවුන් හරියට ඉතියොපියාවේ සිට ආවා සේ දිස් විය.
සිංගප්පූරුව වැනි ඇතැම් රට වල හැමෝටම වාහන මිල දී ගැනීම තහනම් ය.ඇතැම් රටවල පාරේ කතා කර කර සිටීම පවා තහනම් ය.අපේ අය ලෝකයේ ඔක්කොම රටවල හොඳ ටික එකතු කර ඒවා ඔක්කොම ලංකාවේ නැතැයි කෑගසති.ලංකාවේත් ගොඩාක් නරක් දේ ඇත.එය වෙනම කතාවකි. එහෙත් පිට රටව්ලුත් ඔය කියනතරම් ලස්සන නැත.
ඉස්කෝලෙ යන කාලෙ අපට යමක් සංසන්දනය කිරීමට උගන්වයි. එහෙත් බොහෝ දෙනෙකු පාසලින් අස්වූ පසු එම පාඩම අමතක කර ඇති බව පෙනේ.ඔවුහු කවුරුන් හෝ කී දෙයක් අසාගෙන ඒක හොඳයි කියමින් සිටිති.තමන්ම දෙයක් ගැඹුරින් සොයා බලා, සංසන්දනය කර අවබෝධ කරගැනීමට උත්සාහ නොකරති.කොලපාට කන්නාඩියක් දමාගෙන ලෝකය බැලූ විට සියලු දේ කොලපාටය.එහෙත් ඇත්තටම සියලු දේ කොලපාටද?කන්නාඩි ගලවා ලෝකය දැකීමට කාලයයි මේ.
